امداد به مادر موسی (قرآن)در ماجرای به آب انداختن موسی توسط مادر او به الهام الهی، اضطراب و دلهره شدیدی وجود مادر موسی را فرا گرفت؛ خداوند در برخی آیات قرآن به این مسأله اشاره کرده و آرامش یافتن مادر موسی را به امداد الهی دانسته است. ۱ - چگونگی امداد به مادر موسیامداد خداوند به مادر موسی جهت اظهار نکردن علاقه مادری خویش نزد فرعونیان: واصبح فؤاد‌ام موسی فـرغا ان کادت لتبدی به لولا ان ربطنا علی قلبها لتکون من المؤمنین. «(سرانجام) قلب مادر موسی از همه چیز (جز یاد فرزندش) تهی گشت؛ و اگر دل او را (بوسیله ایمان و امید) محکم نکرده بودیم، نزدیک بود مطلب را افشا کند». ۲ - سبب آرامش مادر موسیکلمه" تبدی" از مصدر" ابداء" به معنای اظهار است. و کلمه" ربطنا" از ماده" ربط" است، و ربط بر هر چیز، بستن آن است، و در آیه شریفه کنایه از اطمینان دادن به قلب مادر موسی علیه‌السّلام است. و مراد از فراغت قلب مادر موسی این است که: دلش از ترس و اندوه خالی شد، و لازمه این فراغت قلب این است که دیگر خیالهای پریشان و خاطرات وحشت زا در دلش خطور نکند، و دلش را مضطرب نکند و دچار جزع نگردد، و در نتیجه اسرار فرزندش موسی را که می‌بایست مخفی کند، اظهار نکند و دشمنان پی به راز وی نبرند. ما این معنا را از این راه استفاده کرده‌ایم که: از ظاهر سیاق بر می‌آید که سبب اظهار نکردن مادر موسی همانا فراغت خاطر او بوده، و علت فراغت خاطرش ربط بر قلبش بوده که خدا سبب آن شده است، چون به او وحی فرستاد که: " لا تخافی و لا تحزنی انا رادوه الیک- مترس و غم مخور که ما او را به تو بر می گردانیم... ". ۳ - اقوال در معنای آیهبرخی گویند: یعنی قلبش از غم و اندوه موسی آسوده بود. زیرا اطمینان داشت که پسرش نجات می‌یابد و وعده خداوند حق است. برخی گویند: یعنی وعده خدا را فراموش کرده بود. ان کادت لتبدی به لو لا ان ربطنا علی قلبها: اگر ما دل مادر موسی را به صبر و یقین تقویت نکرده بودیم، نزدیک بود که از شدت غم ناله خود را بیاد فرزند بلند کند. برخی گویند: یعنی از مشاهده منظره غرق شدن طفل نزدیک بود که ناله بر آورد. ولی ما دلش را به صبر تقویت کردیم. برخی گویند: یعنی اگر قلبش را تقویت نکرده بودیم نزدیک بود هنگامی که فرعون او را برای شیر دادن موسی احضار کرد، بگوید: من مادر او هستم. زیرا سخت خوشحال شده بود. برخی گویند: نزدیک بود وحی را آشکار سازد. لتکون من المؤمنین: علت اینکه قلب او را به نیروی صبر تقویت کردیم این بود که میخواستیم از افراد مؤمن باشد، وعده ما را تصدیق کند و به وحی و سخن ما اعتماد داشته باشد. ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۳۱۸، برگرفته از مقاله «امداد به مادر موسی». |